اتاق مانیتورنگ چه ویژگی‌هایی باید داشته باشد؟

اتاق مانیتورینگ یا اتاق کنترل، اتاقی است که تصاویر تمام دوربین‌های مداربسته یک سازمان در آن مشاهده و کنترل می‌شود. این اتاق، مجهز به تعدادی مانیتور در اندازه‌های مختلف، سیستم برق اضطراری، تهویه هوا، گرمایشی و سرمایشی است.

از آنجایی که اپراتورها (کسانی که در این اتاق، پشت مانیتورها می‌نشینند و تصاویر پخش شده از دوربین مداربسته را مشاهده و کنترل می‌کنند) ساعات طولانی از شبانه‌روز را در اتاق مانیتورینگ می‌گذرانند، باید یک‌سری استاندارهای خاص، مانند تهویه و دمای مناسب، صندلی راحتی، محل قرارگیری مانیتورها، فضای استراحت، در طراحی این اتاق لحاظ شود.

ساختار اتاق مانیتورینگ

از آنجایی که اتاق مانیتورینگ قلب هر سازمان است و مسئولیت‌های خطیری را بر دوش دارد، لازم است که به طراحی و ساختار آن اهمیت زیادی داد. در ادامه، جنبه‌های مختلف طراحی اتاق کنترل را که رعایت آنها ضروری است، بررسی می‌کنیم.

مکان اتاق مانیتورینگ

اولین مسئله‌ای که در طراحی و ساخت اتاق مانیتورینگ باید در نظر بگیرید، مکان آن است. در طراحی و اجرا اتاق مانیتورنیگ برای سازمان‌های وسیع، بهتر است به فکر ایجاد این اتاق در یک ساختمان مجزا از ساختمان اصلی سازمان باشید. ولی برای سازمان‌های متوسط یا کوچک، ایجاد اتاق کنترل در ساختمان اصلی سازمان مشکلی ندارد.

مقاومت اتاق مانیتورینگ در برابر حوادث احتمالی

فارغ از محل قرارگیری اتاق مانیتورینگ، باید به این مسئله توجه کنید که در مواقع خطرناک، حتما باید هم اهداف امنیتی سازمان و هم امنیت کارکنان اتاق مانیتورینگ تامین باشد.

وقایعی که ممکن است در اتاق مانیتورینگ رخ بدهد و امنیت سازمان و کارکنان را به خطر بیندازد، شامل:

• انفجار ابر بخار (VCE)
• انفجار بخار در حال انبساط مایع جوشان (BLEVEs)
• انفجار بر اثر فشار
• واکنش‌های حرارت زا
• نشت گازهای سمی
• آتش‌سوزی

حتما باید تهدید ناشی از انفجار و ترکیدگی فشار در طراحی سازه‌ای ساختمان کنترل در نظر گرفته شود. برای این کار می‌توان از دستورالعمل اخیر CIA/CISHEC استفاده کرد و تا حد زیادی آسیب‌پذیری اتاق مانیتورینگ را در برابر حوادث پیش‌بینی‌نشده و احتمالی کاهش و امنیت جانی کارکنان را افزایش داد.

مثلا باید از پنجره‌هایی با شیشه‌های چند لایه یا پلی‌کربنات توجه کرد تا در صورت فشار بیش از حد، از آسیب جدی به ساکنان اتاق کنترل جلوگیری شود.

یا مثلا  باید در ساختار اتاق کنترل از مصالح ساختمانی مقاوم در برابر آتش‌سوزی استفاده شود تا تضمین کند که این اتاق در مقابل اثرات تشعشعات حرارتی، بدون اینکه فرو بریزد مقاومت است و ورود دود هم کنترل می‌شود.

همچنین به‌منظور جلوگیری از ورود گازهای سمی، ساختمان باید به اندازه کافی آب‌بندی شود تا سطح غلظت این گازها به میزانی که بر سلامت و درنتیجه توانایی اپراتورها در حفظ و کنترل سازمان تأثیر می‌گذارد، نرسد.

رفاه و آسایش اپراتورها

یکی از فاکتورهایی که به‌هیچ‌وجه نمی‌توان از آن در طراحی اتاق مانیتورینگ چشم‌پوشی کرد، راحتی و آسایش اپراتورهاست. از آنجایی که اپراتورها مجبورند برای ساعات طولانی در مقابل مانیتورها باشند و این کار، به‌خودی‌خود خسته‌کننده و سخت است، درنتیجه طراحی اتاق کنترل باید به گونه‌ای باشد که رفاه و سلامت آن‌ها تامین شود.

یکی از موارد کلیدی که حتما باید در طراحی اتاق کنترل در نظر گرفته شود، تلاش همه‌جانبه برای کاهش اثرات منفی است که اپراتورها تجربه می‌کنند؛ ازجمله فشار آمدن به چشم، خستگی، استرس، اضطراب، گردن درد، زانودرد، پادرد و موارد دیگر که همگی این‌ها می‌توانند اثرات مخربی بر کیفیت و نحوه کار اپراتورها داشته باشد.

برای از بین بردن تمام این مشکلات، لازم است که طراحی اتاق کنترل، ارگونومیک باشد. اهداف ارگونومی شامل بهبود و اصلاح عملکرد انسان، سلامت، ایمنی و راحتی فرد با طراحی محیط کار و تجهیزات موجود در آن، شیوه‌های کار کردن و انجام‌وظیفه است. موارد زیر، نمونه‌هایی از طراحی ارگونومیک اتاق مانیتورینگ است:

• مانیتورها از نظر ارگونومیک، درجای صحیح و مناسب نصب شده باشند.
• میزان نور و روشنایی اتاق مناسب باشد.
• از مبلمان ارگونومیک مانند میزهای ایستاده و صندلی‌های 24 ساعته و راحتی استفاده شود.

متراکم بودن اتاق‌های مانیتورینگ

یکی دیگر از جنبه‌های کلیدی که در طراحی مرکز کنترل باید در نظر گرفته شود، متراکم بودن آن است. در خیلی از موارد، ممکن است که اپراتورهای یک سازمان در محل‌های مختلف و به‌صورت پراکنده مشغول به کار باشند؛ ولی برای بالاتر رفتن کیفیت کار و امنیت سازمان، بهتر است که تمام اپراتورها در یک اتاق کنترل دور هم جمع شوند تا ارتباط و همکاری بین آن‌ها آسان‌تر شود.

طبیعی است که نظارت بر اطلاعات یکسان در یک اتاق کنترل که در آن، همه در دسترس هستند، سریع و کیفیت کار را افزایش می‌دهد. از طرفی، وجود تنها یک اتاق کنترل و حضور همه اپراتورها در آن، در کنار بالا بردن سرعت کار و هماهنگی بین کارکنان، هزینه‌های ناشی از تجهیز کردن اتاق کنترل را هم کاهش می‌دهد.

استفاده از مانیتورهای پیشرفته در اتاق کنترل

نمایشگرهای خوب یکی دیگر از جنبه‌های مهم طراحی اتاق کنترل کارآمد است. از آنجایی که تمام اطلاعات مهم روی مانیتورها نمایش داده می‌شود، نصب چندین مانیتور در اتاق کنترل که همه اپراتورها به آن‌ها دید مناسب داشته باشند و احتمال خطا را پایین بیاورد، ضروری است.

خرید دوربین مداربسته ایرانی

در ضمن، اندازه مانیتورها هم مهم است. اگر مانیتور بیش‌ازحد کوچک باشد، احتمال مشاهده جزییات در تصویری که از مانیتور در حال پخش است، خیلی کم می‌شود و تلاش اپراتور برای دقت به جزییات ممکن است منجر به آزردگی و خستگی چشم، و همچنین سردرد شود.

محل نصب مانیتورها هم باید طبق طراحی‌های ارگونومیک باشد و در جای درست خود قرار بگیرد. البته محل قرار گرفتن مانیتور تا حد زیادی به نوع آن بستگی دارد. مثلاً مانیتورهای حادثه یا نقطه‌ای که برای نظارت بر تصاویر دوربین‌ مداربسته از نزدیک مورد استفاده قرار می‌گیرند، باید مستقیماً روبروی اپراتور و در فاصله تقریبی 0.5 تا 1.5 متری و با اندازه قطر 9 تا 16 اینچی (22 تا 40 سانتی‌متری) از وی نصب شوند. ولی مانیتورهای مجموعه‌ای باید در فاصله بیشتری از اپراتور نصب‌شده و اندازه بزرگ‌تری داشته باشند به‌عنوان مثال بین 17 تا 28 اینچ (42 تا 70 سانتی‌متر).

اگر هیچ ایده‌ای در مورد انتخاب مانیتور ندارید، مطلب ویژگی‌های مانیتور خوب برای اتاق مانیتورینگ را از مجله آریا هوشمند بخوانید.

تدابیر امنیتی در اتاق مانیتورینگ

یکی دیگر از ویژگی‌هایی که حتما باید در طراحی و ساخت اتاق کنترل رعایت شود، تدابیر امنیتی است. اولین کاری که باید انجام دهید، این است که یک خروجی اضطراری ایمن را در طراحی اتاق کنترل سازمان خود بگنجانید.

همچنین باید اتاق را به‌گونه‌ای تنظیم کنید که به کارکنان اجازه دهد تا در مواقع اضطراری به شیوه‌ای امن و سازماندهی‌شده از اتاق خارج شوند.

اتاق همچنین باید دارای زنگ هشدارهایی برای هشدار به کارکنان در مورد شرایط اضطراری باشد. همه اپراتورهای حاضر در اتاق کنترل باید بدانند که هر زنگ هشدار به چه معناست و در صورت شنیدن هرکدام از آنها، باید دقیقاً چه‌کاری انجام دهند.

کارآمد بودن اتاق مانیتورینگ یا کنترل

یکی دیگر از ویژگی‌های مهم و کلیدی در اتاق کنترل، بهره‌وری آن است. اتاق مانیتورینگ باید به شکلی طراحی و ساخته شود که مطابق با نیازهای سازمان بوده و تمام اهداف آن، کارآمدی به ثمر رساندن عملیات که بر دوش آن است، باشد.

برای رسیدن به چنین هدفی، تک‌تک اجزای اتاق باید متناسب باشد و در جای درست خود قرار بگیرد. دسترسی آسان به مانیتورها، ماوس‌ها و صفحه‌کلیدها باید هدف اصلی باشد و داده‌ها باید طوری نمایش داده شوند که اپراتورها بتوانند تمام اطلاعات را به‌وضوح و بدون کوچک‌ترین مانع مشاهده کنند. درواقع، یک محیط کار کارآمد، یک جریان کاری روان را ایجاد می‌کند و این مستقیماً از چیدمان اتاق ناشی می‌شود.

به‌دنبال خرید بهترین دوربین مداربسته‌اید؟ همین حالا دوربین مورد نظرتان را از آریاهوشمند دریافت کنید.

بهترین دوربین‌های مداربسته در آریاهوشمند

نورپردازی اتاق مانیتورینگ

یکی از جنبه‌های مهم در طراحی و ساخت اتاق کنترل، نورپردازی آن است. بعضی از اتاق‌های کنترل دارای تنها یک لامپ و تعدادی دیگر، مجهز به چندین لامپ هستند. همچنین، بعضی از اتاق‌های مانیتورینگ پنجره دارند و بعضی از آنها برای جلوگیری از پرت شدن حواس اپراتورها و تضمین امنیت آن‌ها، از نصب پنجره امتناع می‌کنند. البته، استفاده از نور طبیعی نسبت به نور چراغ ارجحیت دارد، ولی با این حال امنیت و تمرکز را نمی‌توان فدای چنین چیزی کرد.

البته این را هم باید در نظر داشت که نورپردازی باید به‌گونه‌ای باشد که کوچک‌ترین انعکاسی از مانیتورها و سایر سطوح بازتاب‌کننده نداشته باشد تا مانع از دیدن تصاویر ضبط‌شده از دوربین‌ها توسط اپراتورها نشود و مشکلی ایجاد نکند.

پیشنهاد ما به شما این است که نور محیط را به حداقل برسانید تا فشار کمتری به چشم اپراتورها وارد شود.

چیدمان اپراتورها در اتاق مانیتورینگ

یکی از جذابیت‌های طراحی اتاق کنترل، انعطاف‌پذیری آن در نحوه چیدمان اپراتورها است. موارد زیادی در طرز چیدمان اپراتورها در اتاق کنترل تاثیر دارند، مانند استراتژی خروج اضطراری، فعالیت‌هایی که سازمان شما از اپراتورها انتظار دارد تا آنها را به‌صورت روزانه انجام بدهند، میزان همکاری و ارتباطی که بین اپراتورها لازم است، جلوگیری از پرت شدن حواس اپراتورها، ابعاد اتاق و فاکتورهایی از این دست.

در ادامه سعی کردیم تا چند مدل از نحوه چیدمان اپراتورها در اتاق کنترل را به شما نشان بدهیم.

• مدل اول: سه گروه به‌صورت موازی 
• مدل دوم: سه گروه به‌صورت پشت به پشت
• مدل سوم: دو گروه به‌صورت موازی
• مدل چهارم: دو گروه به‌صورت رو در رو
• مدل پنجم: چیدمان قابل افزایش

کلام آخر

در هنگام طراحی و ساخت یک اتاق کنترل، لازم است که فاکتورهای زیادی را در نظر بگیرید تا محل کارتان به بهترین شکل ممکن باشد. با در نظر گرفتن گزینه‌های مختلف طراحی، می‌توانید اتاق کنترل رویاهای خود را ایجاد کنید تا عملیاتی که موردنیاز سازمان است، به‌صورت موثر انجام شود. به نظر شما یک اتاق مانیتورینگ کارآمد، باید چه ویژگی‌های دیگری داشته باشد؟

خرید دوربین مداربسته ایرانی